Rust roest?

Als ik met mijn rugzak op meerdaagse wandelingen in Italië maak, vind ik rond de 20 km lopen per dag meer dan genoeg. Ik hoef dan niet voor dag en dauw op te staan; ik slaap namelijk erg graag. En ik kom in de loop van de middag op mijn bestemming aan. Zo heb ik voldoende tijd om ook nog een boek te lezen, op een terras te zitten, een kletsje te hebben met de lokale bevolking, een handwasje te kunnen doen of op bed even te gaan dutten. Want ik houd dus erg van slapen.

—

Ik vind het belangrijk om even te niksen, om te herstellen van mijn inspanning. Zo betrekkelijk goed als ik daarin ben bij lichamelijke inspanning na het wandelen, zo slecht was ik daarin met geestelijke inspanning.

We denken efficiënt te zijn. Bovendien voelen we ons schuldig als we niets doen. We willen er liever toe doen, dan ertoe willen zijn. Niets is zo onverdraaglijk voor de mens als volledige rust, volgens schrijver Mirjam van der Vegt. Het heeft ‘even’ geduurd voordat ik daarachter kwam. In de tijd dat ik naast mijn fulltime baan een studie volgde, kwam het nog wel eens voor dat ik, bij het inleveren van een opdracht woensdagnacht, erachter kwam dat de week pas halverwege was en ik al 40 uur had gewerkt.

Ook heb ik een baan gehad waarbij de reistijd enkele reis iets meer dan anderhalf uur betrof. En bij een dag thuiswerken, was ik natuurlijk blij dat ik geen reistijd had. Niet dat ik dit tijd gebruikte om te niksen, maar om gewoon door te werken. Niet verstandig en niet gezond.

Misschien herken je het volgende ook wel. Tijdens een vergadering tegelijkertijd je mail checken, tijdens het telefoneren met een schuin oog het nieuws volgen, tijdens het wachten op de trein je social media bijwerken.

Of herken je deze? Je werkt de hele week hard. In het weekend ga je ‘leuke dingen doen’ en op maandag heb je het gevoel eerst bij te moeten komen van het weekend. Maar je kunt wel zeggen dat je leuke dingen hebt gedaan.

Het hele weekend vullen met leuke dingen heeft helemaal niets met rusten, met herstellen, te maken. Het is niet hetzelfde als niksen, lanterfanten en lummelen. Je hoofd blijft vol lawaai zitten. Dat lawaai kun je alleen stoppen door te rusten. Door rust krijg je de ruimte om diep te luisteren. Minder druk levert meer ruimte op, zodat je de geluiden van het leven kunt horen. Niet overtuigd? Heb jij niet nodig? Weet je dat je de meest geniale ideeën onder de douche of op de wc krijgt? Dat is tijdens activiteiten die weinig van je vragen, de momenten waarop je rust neemt.

Ik weet waarom rust goed is. Niet alleen mijn lijf en leden, maar ook mijn brein moeten herstellen. Ook voor mij blijft het echter bij tijd en wijle nog steeds hard werken om het in de praktijk te brengen. Daarom hou ik van kloosters en van wandelen. Ik kom dus graag in kloosters. De Benedictijnse abt Christopher Jamison zegt dat monniken net zo goed als niet-kloosterlingen geconfronteerd worden met de verleiding het druk te hebben. Zij hebben echter het voordeel van een traditie die dit gevaar onderkent en remedies aandraagt om ermee om te gaan. En dat ervaar ik aan den lijve.

En ik hou van wandelen. Door te wandelen zet ik mijn hoofd uit en mijn gevoel aan, geniet ik van de natuur en ‘laat ik mijn lichaam in hetzelfde tempo als mijn ziel reizen’, zoals de Noorse ontdekkingsreiziger Erling Kagge dat zo mooi formuleert. Zolang je je ene voet voor de andere zet, spelen het verleden en de toekomst nauwelijks een rol. En zeker als ik uren of dagen achter elkaar loop, is mijn tocht echt anders dan wanneer ik een ommetje van een half uur maakt. De afhankelijkheid van externe prikkels verdwijnt, ik leg de verwachtingen van mezelf en anderen naast me neer en het lopen krijgt een meer naar binnen gericht karakter.

Je kunt natuurlijk altijd één of meer dagen met me mee lopen. Maar vind je dat te lang, dan is het maken van een ommetje elke dag in je eigen omgeving een goede start. Zorg voor een vast tijdstip, zodat je goede voornemen een gewoonte wordt. Maak een ommetje als start van de werkdag, na de lunch, voor het avondeten. Laat je telefoon en je portemonnee thuis, en beperk je tijd tot alleen maar wandelen en waai, samen met je gedachten, lekker uit.