Het ritueel van koffiezetten
Misschien ken je ze wel: Italiaanse koffiepotjes. De bekendste zijn van Bialetti, die met het mannetje. Je hebt ze in allerlei formaten. De meeste Italianen hebben er dan ook meer dan één, zodat ze altijd genoeg koffie kunnen zetten voor het aantal gasten. Ikzelf drink eigenlijk alleen maar espresso en die kun je met zo’n potje zelf zetten.
—
Dagelijks besteed ik veel aandacht aan dit hele proces van koffiezetten. Daar kan ik enorm van genieten. Eerst de koffiebonen in de koffiemolen. Ik had het malen graag nog met de hand gedaan, maar dat werd me door de verkoper van de koffiemolen afgeraden. De messen zijn niet erg geweldig en ik zou binnen de kortste keren een nieuwe molen moeten aanschaffen. En dus heb ik een elektrische. Inmiddels ben ik ook gehecht aan het geluid van de elektrisch malende bonen.
Terug naar het proces van koffiezetten. Je vult het reservoir met water. Dat steekt nauw. Het water mag maar tot het ventiel komen. Niet hoger, want dan werkt het niet. De gemalen bonen hevel ik met een speciaal lepeltje over in het inzetfilter. Die lepel is niet te groot en niet te klein en is handig voor het formaat koffiefilter. Dat zet je op het onderste compartiment en het bovenste compartiment schroef je op het onderste. Ook dat vraagt aandacht. Als je die namelijk niet strak genoeg aandraait, piept de koffie ertussenuit. Daarna zet je het potje op het fornuis. Door de warmte gaat het water koken en door het ventiel en de druk die ontstaat, baant het water zich een weg door het filter met de koffie en komt in het bovenste deel terecht. Een paar minuten later heb je een overheerlijke espresso. Ik wil tijdens het zetten wel eens weglopen, maar ik kom altijd op tijd terug, omdat ik het moment dat de eerste druppels koffie door het filter komen zo magisch vind. En als alles goed gaat, spuit aan het eind de koffie als een fonteintje omhoog en vormt er zich een schuimlaagje op de koffie. Vorig jaar logeerde mijn neefje bij mij en we hebben daar elke ochtend met veel plezier samen naar zitten turen. Hij op een krukje om het goed te kunnen zien en ik daarboven hangend om het in de gaten te houden. Ik weet niet wie er meer plezier in had om ernaar te kijken.
Vandaag ben ik met drie dingen te gelijk bezig. Naast het koffiezetten spreek ik ook een bericht in bij een vriendin en schil ik een appel. Vrij dom, dat weet ik, want het is een grote mythe dat we kunnen multitasken en meer dingen tegelijk zouden kunnen doen. Snuf, snuf, wat ruik ik nu? Verbrande koffie. Hè? Hoe kan dat? Er komt rook uit mij koffiepotje. Neeeee! Gas uit, en met een theedoek probeer ik het bovenste deel van het onderste af te schroeven. Au! ik verbrand mijn vingers. Handdoek erbij. Nieuwe poging. Het lukt niet echt. De hitte komt door de handdoek en theedoek heen. Het potje schiet uit mijn handen en belandt in de gootsteen. Aargh! Met veel gepruts krijg ik de bovenkant van de onderkant. Oen! Ik ben vergeten water in het reservoir te doen. Ik vul het alsnog en het water begint meteen te koken; zo heet is het potje al geworden. Met wat gestuntel draai ik beide delen weer op elkaar en zet het terug op het vuur. Pfff, dat krijg je als je iets niet met volledige aandacht doet. Van schrik weet ik ook niet meer wat ik precies aan het inspreken was.
Na een paar minuten hoor ik wat gepruttel en licht ik het deksel van het potje op om te kijken hoe ver de koffie al is. En het water dat normaalgesproken als een klein fonteintje in het potje spuit, staat nu zo onder druk, dat het met grote kracht aan beide kanten eroverheen spuit. Ik weet nog net op tijd weg te springen. De koffie drupt langs de oven naar beneden op de grond. Op zowel mijn gasfornuis als de vloer ligt een plasje koffie. Wel gloeiende, gloeiende. # @ * < #. En dan schiet ik in een daverende lach. Hoezo klungelen? Hoezo onhandig? Hoezo met aandacht? Hoezo te druk? Hoezo geen tijd?
Enneh, mocht je nieuwsgierig zijn naar de afloop, dan kan ik je vertellen dat de koffie te drinken was, maar dat het geen goed gedaan heeft aan de smaak.