“In een middeleeuwsch klooster”

Oude schoolplaten. Mijn onderwijshart gaat er sneller van kloppen. En kijk nu eens wat ik op de jaarlijkse, plaatselijke braderie vind? Een plaat uit 1912 van J.H. Isings Jr. “In een middeleeuwsch Klooster”

—

Mijn taalhart gaat ook sneller kloppen van de oude spelling. Beetje onleesbaar op de foto staat linksonder: “Schoolplaten voor de vaderlandsche geschiedenis”. Het zijn langvervolgen tijden, dat ‘vaderlandsch’ en ‘middeleeuwsch’ nog met -sch geschreven werden en dat het vak nog ‘vaderlandsche geschiedenis’ heette.

Als ik de plaat zie, weet ik dat die van mij is. Ik loop bij toeval langs, heb geen geld bij me, en moet eerst naar huis om geld te halen. Ook heb ik geen idee hoe ik dat ding lopend dan wel op de fiets thuis krijg; hij meet 1 meter bij 75 cm. Maar het is gelukt. Met enige moeite heb ik hem nu thuis. Ik weet ook nog niet waar ik hem op ga hangen, maar ik blijf ernaar kijken. En dus staat hij nu middenin in de woonkamer tegen de boekenkast aan. Hij is een beetje stoffig, dus als ik er met mijn neus bovenop zit, om de details te bekijken, moet ik nogal eens niezen.

Vervlogen tijden

Er hoort een handleiding bij, maar die had de verkoper (oud-onderwijzer van 79 jaar) helaas niet meer. Op internet vind ik meer informatie.

“De plaat gunt ons een blik in de boekerij van Karthuizermonniken, die naar het bericht van vele schrijvers tegelijk tot scriptorium was ingericht. Daar maakten de monniken de kostbare handschriften, daar verluchtten zij de afgeschreven boeken met fraaie miniaturen, maar daar ook beoefenden zij kunsten en wetenschappen.”

Ook deze zinnen zijn uit vervolgen tijden.

Kartuizers

Het zijn dus Kartuizers. Deze Orde is in 1084 gesticht in het gebergte Chartreuse ten noorden van Grenoble. De kartuizers zouden de strengst levende monniken van het westerse kloosterwezen zijn. Ze komen namelijk nooit buiten hun klooster en hebben nauwelijks contact met hun familie. Ze spreken alleen heel kort met elkaar op hun wekelijkse wandeling en op feestdagen. Slechts een klein gedeelte van hun dagelijkse werkzaamheden doen ze samen en de rest van de tijd blijven ze in hun kluis.

Into great silence

Misschien ken je de documentairefilm Die große Stillle (Into great silence). De filmer mocht bij wijze van zeer grote uitzondering meer dan een jaar lang het dagelijks leven delen van de Kartuizers van de Grande Chartreuse, het moederklooster van de Kartuizers.

Het is een fascinerende film. Je ziet de seizoenen voorbij trekken. Je ziet de monniken met hun dagelijkse bezigheden. Je ziet ze plezier hebben. En het is vooral stil. Heel stil. In de film wordt namelijk niet of nauwelijks gesproken. Er gebeurt dus niets groots en meeslepends, het is niet spannend, er zijn geen cliffhangers, maar je blijft gebiologeerd kijken.

Stilte

Kijk, ik houd van stilte, en we kunnen in het dagelijks leven echt meer zwijgen dan we nu doen, maar je hele leven stil zijn? Dat gaat mij persoonlijk iets te ver.

Wil je dus niet meteen je hele leven zwijgen, maar vind je twee uur lang je mond houden meer dan genoeg? Zet dan je telefoon uit, laat je door niets en niemand storen, bekijk de film en laat je verwonderen.

Vind je twee uur te kort en denk je dat een hele dag je mond houden wel zou moeten lukken ? Ga dan mee met de Kloostergangwandeling.